Na zewnątrz deszcz, w środku – intensywna debata. W dniach 23–24 października 2025 roku aula Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego przy ulicy Brackiej w Krakowie gościła uczestników międzynarodowej konferencji „20 lat dyrektywy w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej”. Współorganizatorami wydarzenia byli Urząd Patentowy RP oraz Katedra Prawa Własności Intelektualnej WPiA UJ. Miło jak zawsze wrócić do Krakowa, także ze względów na sentyment – miałam przyjemność lata temu także skończyć tu studia podyplomowe własności intelektualnej.
Spotkanie było okazją do refleksji nad skutecznością obowiązujących narzędzi, wymiany doświadczeń i przyjrzenia się praktyce sądowej, także na poziomie unijnym. Uczestniczyłam w tym wydarzeniu z ogromnym zainteresowaniem – nie tylko jako rzeczniczka patentowa, prawniczka IP, ale również jako mediatorka i osoba aktywnie zaangażowana w tematykę ochrony własności intelektualnej od lat od strony strategicznej, legislacyjnej ale i edukacyjnej.
Poniżej moje trzy główne refleksje i podsumowanie konferencji. A będzie ich więcej… warto zajrzeć do tego artykułu także za jakiś czas 🙂
Handel podróbkami – coraz trudniejszy do kontrolowania
Wystąpienie Prezes UPRP dr hab. Ewy Skrzydło-Tefelskiej zwróciło uwagę na ewolucję zjawiska podrabiania produktów. Nie mówimy już wyłącznie o podrobionych torebkach i perfumach. Dziś mamy do czynienia z podróbkami w niemal każdym sektorze gospodarki – od elektroniki po farmację.
Szczególnie mocno wybrzmiało wystąpienie Jana Jakubczyka z GIF, który wskazał, że podrabiane leki to nie tylko kwestia naruszenia prawa, ale realne zagrożenie dla zdrowia publicznego. Brak wiedzy o ich składzie czy sposobie produkcji może prowadzić do tragedii.
Przy każdej możliwej okazji podkreślam aby świadomie wybierać np. suplementy diety, których skład w kontekście deklaracji może naprawdę budzić zdziwienie.
Pisałam o skali problemu i o ekonomicznych skutkach obrotu towarami podrobionymi. Raporty pokazują miliardowe straty rocznie w samej UE. Prawdziwym wyzwaniem pozostaje jednak skuteczna egzekucja praw.
👉 Poniżej znajdziesz artykuły dot. podróbek:
Mediacja i arbitraż – potencjał niewykorzystany w Polsce
Panel dotyczący alternatywnych metod rozwiązywania sporów IP uwypuklił jak wiele w Polsce mamy do zrobienia w tym zakresie. Prowadząca – dr Justyna Ożegalska-Trybalska – słusznie podkreśliła, że mediacje i arbitraż są dziś immanentnym elementem systemu ochrony własności intelektualnej w Europie. Nie tylko pozwalają rozwiązywać spory szybciej i taniej, ale też – elastyczniej.
Z perspektywy praktyka i mediatorki ds. IP ten temat jest mi szczególnie bliski. Ciekawe były przykłady z EUIPO, WIPO czy Patent Mediation and Arbitration Centre UPC. Pokazują one, że instytucjonalnie da się budować zaufanie i efektywność tych rozwiązań.
Z przykrością jednak zauważam, że w Polsce mediacja w postępowaniach przed UPRP praktycznie nie istnieje. Na konferencji wspomniano jeden przypadek – niestety raczej jako przykład niewłaściwego wykorzystania potencjału tej instytucji. Potrzebujemy więcej edukacji, praktyki i – przede wszystkim – woli zmian.
Linki:
Jednolity Sąd Patentowy – pytania o dostępność i koszty
Szczególne zainteresowanie i można powiedzieć wzburzenie wzbudziła sesja poświęcona Jednolitemu Sądowi Patentowemu (UPC). Panel prowadziła Wiceprezes UPRP Żaneta Zemła-Pacud, a część panelistów także z Polski wydawała się być pozytywnie oczarowana systemem. Z mojej perspektywy jednak pojawia się pytanie czy interesuje nas przy wyborze systemu perspektywa jednej firmy, jednego pełnomocnika czy też spektrum interesów przedsiębiorstw polskich. Paneliści omawiając praktyczne aspekty funkcjonowania tego sądu po dwóch latach działalności: liczbę spraw, czas ich trwania, koszty postępowań oraz najważniejsze kierunki orzecznictwa pokazali także chłodniejszą ocenę systemu, moim zdaniem istotną z perspektywy polskich przedsiębiorstw.
Nie sposób bowiem pominąć kwestii kosztów, które dla polskich przedsiębiorców mogą być barierą nie do przeskoczenia. Koszty postępowań są nawet kilkaset procent wyższe niż w systemie krajowym.
Pozwolę sobie sięgnąć do informacji zawartych w prezentacji dr Laury Valtere, International Center for Bioscience Innovation Law, University of Copenhagen.
Zadaję sobie pytanie: dla kogo właściwie jest ten system? Dla dużych podmiotów? Dla międzynarodowych graczy? Czy też da się go realnie dostosować do potrzeb mniejszych i średnich firm? Dodać jeszcze można, że dochodzą koszty i aspekty związane z innym niż polski językiem postępowania. Tłumaczenia wszystkich dowodów na język postępowania to kwestia nie tylko pieniędzy, ale także czasu! Przy tak złożonych czasem sporach stanowi to realną barierę dla firm nawet w kontekście organizacyjnym.
To co jest pilnym i niezmiernie istotnym aspektem to – sprawa jurysdykcji tego sądu także w kontekście Polski. Uważam, że te kwestia wymaga analizy i zdecydowanych działań.
Moim zdaniem…
Uważam, że konferencja była bardzo wartościowa. Wymiana doświadczeń – choć czasem bywa trudną konfrontacją – jest niezbędna, jeśli naprawdę chcemy zmieniać system.
Kluczowe jest jednak nie tylko mówienie, ale analiza głosów, wniosków i sygnałów z praktyki, które mogą prowadzić do realnych zmian: w kierunku systemu stabilniejszego, bardziej przejrzystego, budzącego zaufanie, szybszego, efektywniejszego i sprawiedliwszego.
O moich przemyśleniach dotyczących instytucji zabezpieczenia roszczeń, kognicji sądów IP a bifurkacji oraz prawa autorskiego jeszcze napiszę.
Nie ukrywam, że to wydarzenie było dla mnie nie tylko źródłem wiedzy i spotkań, ale też mieszanką emocji – od radości i nadziei na zmiany, po frustrację, a momentami nawet poczucie absurdu.
Ale kiedy praktykujesz ten zawód – doskonale znasz ten wachlarz uczuć.
Link do wpisu UPRP na Linkedinie
👉 Znasz już podsumowanie konferencji, sprawdź też mój ostatni wpis: Prawda o znakach towarowych FIFA: Kto naprawdę rządzi grą?
