Czy wiesz, co łączy prawników, którzy dziś przyciągają najlepszych klientów, z tymi, którzy powoli wypadają z rynku? Nie chodzi o wiek, staż, rozmiar firmy ani specjalizację. Chodzi o gotowość do rozwoju, a brak rozwoju to ryzyko zawodowe.
Świat prawa zmienia się szybciej, niż wielu pełnomocników/prawników jest w stanie nadążyć. Nowe przepisy, nowe orzecznictwo, tempo, rosnąca świadomość klientów – to wszystko sprawia, że dynamika świata ciągle wzrasta a brak aktualizacji wiedzy i praktyki staje się poważnym ryzykiem zawodowym. Właśnie wróciliśmy z Krajowego Zjazdu Rzeczników Patentowych, po dyskusji z kolegami z osadzonego w innowacjach środowiska. Dyskusje dot. przyszłości zawodu, samorządu, który jest tak bliski mojemu sercu sprowokowało mnie do pewnych przemyśleń (dotyczy to też innych zawodów, moim zdaniem jest tu wiele podobieństw). Kluczem jest NIEUSTANNY ROZWÓJ.
Wielu pełnomocników, prawników, doradców myśli: „Zajmę się tym później”, “nie mam na to czasu”, “znów mam się uczyć”, “nie chce mi się”… Co dziwne nie chodzi tu w żadnym wypadku o wiek czy doświadczenie a o tzw. “mental”. Prawda jest taka, że ignorowanie pewnych obszarów, tj. konieczności rozwoju na różnych płaszczyznach prowadzi do realnych strat – nie tylko finansowych, ale też wizerunkowych, psychologicznych, zdrowotnych i strategicznych. Przyjrzymy się wybranym konsekwencjom u kolegów i koleżanek z zagranicy – łatwiej zobaczyć coś u kogoś 🙂
Oto 5 najważniejszych konsekwencji, które mogą Cię dotknąć, jeśli zignorujesz rozwój, te bardziej i mniej oczywiste.
Nie bądź jak “fachowiec” z programu “Usterka”
Pamiętacie taki program telewizyjny sprzed lat – “Usterka”? Z wykorzystaniem ukrytych kamer pokazywano nam pracę fachowców wykonujących drobne prace remontowe w warunkach zaaranżowanych przez twórców programu. To co tam się działo było niewyobrażalne. Niestety program śmieszył mnie tylko do momentu, aż sami rozpoczęliśmy remont… Co to ma wspólnego z Tobą, z zawodami prawniczymi? Niestety sporo. Pomyślcie o innych usługach z jakich korzystacie – np. owej przysłowiowej “złotej rączki” lub stolarza i sami powiedzcie – czy szukanie uciekającego przed Wami specjalisty nie jest irytujące? Dlaczego o tym piszę? Otóż najbardziej szokującą statystyką z Raportu Legal Trends z 2024 roku jest to, że prawnicy pogorszyli się w odbieraniu telefonu!
Firma Clio przeprowadziła powtórkę z badania „tajnego klienta” w 2019 roku, w którym wysłane zostały e-maile i zadzwoniono do kancelarii prawnych, aby ocenić ich responsywność. Spośród 500 firm prawniczych w ramach badania tylko 40 procent odebrało telefon, a tylko 25 procent osób, które przegapiły połączenia oddzwoniło. [https://www.clio.com/resources/legal-trends/2024-report].
Czy w Polsce jest inaczej? Myślę, choć badań nie prowadziłam, że jest podobnie i “biznesowi” kończy się cierpliwość, jeżeli zamiast otrzymać wsparcie, zderza się z unikami – nieodbieraniem telefonu, nieodpowiadaniem na pytania itd. Jeżeli klienci napotykają trudności przy takich kwestiach organizacyjnych lub braku umiejętności rozwiązywania realnych problemów to po prostu zmieniają partnerów. Szczerze, ja też tak robię. Nie denerwuję się, nie pouczam, po prostu szukam kogoś, kto jest zainteresowany realnym wsparciem nas w danym problemie. Badanie raportu Legal Trends Report 2024 (Clio) wskazuje, że aż 68% klientów właśnie tak robi i przeniosło współpracę do kancelarii, która lepiej rozumiała ich potrzeby i szybciej reagowała na zmieniające się prawo. W polskim środowisku prawniczym raport Wolters Kluwer z 2025 roku podkreśla, że nowoczesne kancelarie stawiają na ciągły rozwój kompetencji, co bezpośrednio przekłada się na utrzymanie i pozyskanie klientów.
Prawnik nie jest wyjątkiem – jest usługodawcą, dokładnie takim samym jak stolarz czy hydraulik.
Jeśli Ty nie rozwijasz się i nie odbierasz telefonu, nie odpowiadasz na pytania i unikasz kontaktu – to w oczach klienta nie różnisz się niczym od majstra, który miał przyjechać we wtorek i nie zjawił się do dziś.
Ryzyko błędnych porad lub zaniedbań
Brak aktualnej wiedzy = większe ryzyko błędów. Nawet drobna pomyłka w zgłoszeniu znaku czy interpretacji przepisów może kosztować klienta fortunę – a Ciebie reputację. Badanie American Bar Association (ABA) z 2023 roku wskazuje na znaczny wzrost liczby roszczeń z tytułu błędów zawodowych, gdzie ponad połowa wynika z błędnej interpretacji przepisów i zaniedbań związanych z nowymi regulacjami. Najczęstsze błędy przy zgłoszeniach są spowodowane ignorowaniem tematu i zgłaszaniem znaków bez posiadania głębszej wiedzy czy podstawowych informacji, brakiem zrozumienia procedury, myleniem pojęć, nie pilnowaniem terminów. O innych pomyłkach możesz dowiedzieć się z naszych programów szkoleniowych. Informacji jest ogrom, niuansów, niejasności – trzeba znaleźć swoją metodę, jak sobie z nimi radzić. Czy masz swoją?
Brak zaufania i pozycji eksperta
Klienci oczekują, że ich prawnik wyprzedza problemy i sprawdza, szuka rozwiązań. “2024 Edelman Trust Barometer” wskazuje, że eksperci-prawnicy, którzy utrzymują wiedzę na wysokim, aktualnym poziomie, budują większe zaufanie klientów i społeczeństwa, co przekłada się na wizerunek profesjonalistów i kancelarii.
Klienci coraz częściej zwracają się z zapytaniami do AI i nikt z nas im tego nie zabroni robić. Rozwijanie się nie tylko usprawnia pracę, lecz pomaga też otoczyć się partnerami, którzy wspierają cię w poszczególnych obszarach. Jeżeli twierdzisz, że wiesz i umiesz wszystko to zły znak. Przytoczę tu błąd poznawczy – zasada Dunninga-Krugera. Mówi ona, że osoby przekonane, iż wiedzą i umieją wszystko, często przeceniają własne kompetencje i tak naprawdę nie są świadome, ile jeszcze nie wiedzą. Z kolei osoby bardziej kompetentne, które mają większą świadomość zakresu wiedzy, częściej dostrzegają swoje ograniczenia i tym samym bywają bardziej ostrożne w ocenach.
W psychologii ten efekt ilustruje znane Tobie na pewno powiedzenie Sokratesa: „Wiem, że nic nie wiem”. Oznacza to, że mądrość polega także na uświadomieniu sobie własnej niewiedzy i braku totalnej pewności co do swoich umiejętności.
Dobrze, ale co to w praktyce oznacza?
- Ludzie z niewielką wiedzą mają tendencję do nadmiernej pewności siebie.
- Osoby kompetentne z kolei potrafią lepiej ocenić zakres swojej wiedzy i są bardziej otwarte na naukę.
- Kluczowa jest pokora intelektualna, czyli gotowość do przyznania, że można się mylić i chęć poszukiwania nowych informacji.
Warto pamiętać, że świadomość tej zasady pomaga unikać błędów, utrzymywać otwarty umysł i ciągle się rozwijać — co jest szczególnie ważne w dynamicznych profesjach, takich jak prawo. Zatem rozwój to nie tylko typowe szkolenia, czasem odhaczone tylko dla punktów.
Mniej możliwości rozwoju biznesu i współpracy
Nowoczesny prawnik nie tylko działa reaktywne, a proaktywnie. Ignorowanie trendów, w tym IP czy budowania strategii to zamykanie sobie drzwi do nowych źródeł przychodu i współpracy. Własności intelektualna to jedna z dziedzin z tzw. must have realnego doradcy biznesowego. Raport KPMG o rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce (2025) wskazuje na rosnące znaczenie innowacji technologicznych i związanych z nimi praw własności intelektualnej. Firmy i przedsiębiorcy coraz częściej korzystają z narzędzi AI, co wymaga specjalistycznego doradztwa prawnego w zakresie patentów, znaków towarowych oraz praw autorskich.
Raport PwC „UK Legal Services Market Report 2025” opisuje, jak kancelarie, które inwestują w innowacyjne rozwiązania, technologie (w tym AI) i rozwijają nowe modele biznesowe, osiągają wyższą rentowność i szybciej rozwijają współpracę biznesową. W praktyce oznacza to, że kancelarie muszą świadomie wybierać swój model rozwoju, by odpowiadać na wymagania rynku i klienta – czy to przez specjalizację i innowacje, czy przez szeroką ofertę i fuzje, albo elastyczność i outsourcing. Każdy z modeli ma inne kompetencje i priorytety, które są kluczowe do osiągnięcia sukcesu w konkurencyjnym środowisku prawnym.
Aby nie pozostać w tyle i uniknąć pułapki stagnacji, prawnicy i kancelarie powinny świadomie rozwijać obszary wskazane dla ich modelu biznesowego, np. poszerzając usługi i partnerstwa, inwestując w technologie, rozwijając talenty i się szkoląc.
Kluczowym jest właśnie rozwijanie się i inwestowanie w siebie jako swój największy zasób. Nawyk rozwoju pozwala nam zachować świeżość umysłu, nabywać nowe umiejętności, ale przede wszystkim inspiruje nas do rozwiązań i rozwijania kancelarii.
Zignorowanie rozwoju to dziś nie wybór – to ryzyko, które prędzej czy później uderzy w Twoją praktykę.
Osobiste wypalenie i frustracja, ogromna samotność, smutek
Paradoksalnie – brak inwestycji w rozwój prowadzi do poczucia utknięcia w rutynie i samotności. Warsztaty, szkolenia i wspólnota branżowa to też źródło świeżości, motywacji i nowych perspektyw. Raport Gallup „State of the Global Workplace 2024” oraz analizy dotyczące wypalenia zawodowego wskazują, że brak rozwoju i rutyna zwiększają ryzyko wypalenia, prowadzą do frustracji oraz poczucia izolacji zawodowej. Poziom stresu według tych badań jest na najwyższym poziomie wszech czasów i 43% pracowników zgłasza, że codziennie czuje się zestresowanym. Przewlekły stres może powodować wypalenie, zmniejszoną satysfakcję z pracy i wyższą absencję: https://thehappinessindex.com/blog/gallup-global-workplace-report/ .
Także podejście aby zwalczać wszystkich konkurentów wokół jest moim zdaniem starym destrukcyjnym podejściem – tak do pracy jak i do świata. Tworzenie ciekawych współprac, partnerstw, szkolenia, dzielenie się i wymiana rozwiązań, mastermindy – to doskonałe wsparcie i podpora także w trudnych momentach.
Power Week dla Prawników
Ignorowanie rozwoju ma swoją cenę i jest ona znacznie wyższa, niż koszt czasu czy inwestycji w warsztaty, kursy, szkolenia, mentoring.
Właśniej rozwój jest naszym prawdziwym koniem pociągowym.
Zapraszam Cię do udziału w bezpłatnym Power Week dla Prawników (7–14 października) – intensywnego tygodnia warsztatów, zadań i dyskusji, które pozwolą Ci:
- uzupełnić wiedzę, będziemy mówić o tym kiedy znak towarowy to szansa, a kiedy to pułapka, o błędach – których można uniknąć zamiast za nie płacić, o systemie pracy, który wprowadza porządek.
- poznać praktyczne narzędzia,
- wymienić doświadczenia z innymi prawnikami.
Nie czekaj, aż rynek Cię zmusi do zmiany.
Wybierz rozwój, zanim brak rozwoju wybierze za Ciebie.
👉 Oferta zamknięta. Zapisz się do jednego z dwóch newsletterów, żeby być na bieżąco w wydarzeniami!
Już wiesz, że brak rozwoju to ryzyko zawodowe!
👉 Sprawdź też mój ostatni wpis: 33 pytania o znaki towarowe, które przedsiębiorcy zadają pełnomocnikowi
